Τι είναι το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ);
Πρόκειται για μια λειτουργική διαταραχή του εντέρου που χαρακτηρίζεται από διάχυτο ή και εστιασμένο κοιλιακό πόνο, μετεωρισμό (φούσκωμα) και αλλαγή των συνηθειών του εντέρου (διάρροια ή δυσκοιλιότητα).
Ποιους προσβάλλει συχνότερα;
Το ΣΕΕ είναι συχνότατο, αφού επηρεάζει το 15-20% του πληθυσμού. Η συχνότητά του είναι διπλάσια στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες και εκτείνεται σε όλες τις ηλικίες, αλλά μειώνεται σε άτομα μεγαλύτερα των 65 ετών.
Πού οφείλεται;
Τα ακριβή αίτια δεν είναι διευκρινισμένα. Το έντερο έχει δικό του, πολύπλοκο νευρικό σύστημα, εξ’ου και η ονομασία του σαν «δεύτερος εγκέφαλος». Όπως και ο κανονικός εγκέφαλος, το νευρικό σύστημα του εντέρου επηρεάζεται από διάφορα εξωτερικά και εσωτερικά (ψυχολογικά) ερεθίσματα. Άτομα με ΣΕΕ έχουν εντερικό σύστημα το οποίο είναι πιο ευαίσθητο σε ερεθίσματα τα οποία δεν ενοχλούν τους υπόλοιπους ανθρώπους, όπως τροφές ή αέρια στο έντερο. Το άγχος δεν προκαλεί ΣΕΕ, αλλά μπορεί σαφώς να επιδεινώσει τα συμπτώματα.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Τα συμπτώματα κατευθύνουν τον ιατρό στη διάγνωση του ΣΕΕ. Ενδέχεται, όμως, να χρειαστούν επιπλέον εξετάσεις όπως η κολονοσκόπηση, το υπερηχογράφημα κοιλίας και αιματολογικές εξετάσεις, προκειμένου να αποκλειστούν παθήσεις με παρόμοια συμπτωματολογία.
Υπάρχουν επιπλοκές;
Όχι, το ΣΕΕ είναι λειτουργική διαταραχή που δεν προκαλεί βλάβη στο έντερο και δεν επηρεάζει άλλα όργανα. Μπορούμε να δηλώσουμε κατηγορηματικά ότι δεν οδηγεί σε καρκίνο ή επικίνδυνες για τη ζωή καταστάσεις ούτε απαιτεί χειρουργική επέμβαση. Μόνο ταλαιπωρεί τον ασθενή.
Ποιά είναι η θεραπευτική προσέγγιση;
Η προσέγγιση στο ΣΕΕ είναι αρχικά ο καθησυχασμός του ασθενούς σχετικά με την καλοήθη φύση της διάγνωσης.
Η αντιμετώπιση είναι πολυεπίπεδη: το πρώτο βήμα είναι ο προσδιορισμός συγκεκριμένων τροφών ή πηγών άγχους που επιδεινώνουν το πρόβλημα, έτσι ώστε να προσπαθήσουμε να τις αποφύγουμε. Πολλά άτομα με ΣΕΕ επηρεάζονται από τα γαλακτοκομικά, τα λιπαρά, τα όσπρια, την καφεϊνη, το αλκοόλ και τα μεγάλα γεύματα γενικά, τα οποία πρέπει να αποφεύγονται. Για την καλύτερη λειτουργία του εντέρου, είναι σημαντικό η τροφή να μοιράζεται σε τρία σχεδόν ισόποσα γεύματα (πρωινό-μεσημεριανό-βραδυνό), αφού το έντερο λειτουργεί καλύτερα τις πρωινές ώρες.
Για τους περισσότερους, ιδιαίτερα γι’αυτούς που έχουν τάση δυσκοιλιότητας, η τακτική άσκηση βοηθά στην καλύτερη λειτουργία του εντέρου, όπως και η αύξηση των φυτικών ινών στη διατροφή. Ήπια καθαρτικά φάρμακα παίζουν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.
Ορισμένα άτομα με ΣΕΕ μπορούν να βοηθηθούν από φάρμακα που αλλάζουν τα επίπεδα μίας ουσίας που επιδρά στο νευρικό σύστημα του εντέρου και ονομάζεται σεροτονίνη. Τα ίδια φάρμακα, αλλά σε διαφορετική δοσολογία, χρησιμοποιούνται και για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης σε άλλους ασθενείς.
Πάντως είναι σημαντικό για τα άτομα με ΣΕΕ να συνειδητοποιήσουν ότι η πάθηση αυτή είναι χρόνια και είναι πιθανό να εμφανίσει εξάρσεις και υφέσεις. Η εμπιστοσύνη στη διάγνωση και η ενημέρωση και διαβεβαίωση του ασθενούς ότι δεν κινδυνεύει είναι σημαντικά θεραπευτικά εργαλεία.